معرفی سیستم های ایمنی و آتش نشانی پالایشگاه

معرفی سیستم های ایمنی و آتش نشانی پالایشگاه:

مقدمه:

سیستم های ایمنی و آتش نشانی پالایشگاه و کارخانه ها به شدت از اصول پیشگیری از آتش سوزی به عنوان عناصری برای حفاظت از پرسنل و دارایی در صنعت نفت پشتیبانی می کند. برنامه های پیشگیری موثرترین ابزار را برای تضمین ایمنی پرسنل فراهم می کند.

پالایشگاه ها تجهیزات حفاظت آتش گسترده ای را نصب می کنند که شامل سیستم های آب آتش نشانی، سیستم های فوم اطفاء حریق، کپسول های آتش نشانی و اعلام حریق می شود. در حالی که بسیاری از پالایشگاه ها نیروها و تجهیزات آتش نشانی خود را در محل کار می کنند، هماهنگی با امدادگران ایمنی محلی نیز مهم است. گاهی اوقات، پالایشگاه ها این فرصت را دارند که با به اشتراک گذاشتن دانش، تخصص، و قابلیت های آتش نشانی با جوامع محلی خود، به جوامع خود کمک کنند.

API 8همچنین با NFPA برای توسعه کدهای آتش شریک است و اسناد 8API در اسناد NFPA ذکر شده است. در حال حاضر، نزدیک به 100 استاندارد API، اقدامات توصیه شده و سایر اسناد در کدهای NFPA ذکر شده است.در ایران حریق در پالایشگاها دارای صدمات و هزینه های زیادی بوده است که در صورت پیشگیری مناسب ( نصب تجهیزات اطفا و اعلام حریق  ) جلوی حادثه گرفته می شد.

به عنوان مثال:

انفجارهای خوزستان

در ۴ ژوئیه ۲۰۲۰، انفجاری در نیروگاه شهید مدحج زرگان در شهر اهواز رخ داد. در همین حال ۷۰ نفر بر اثر نشت گاز کلر در مرکز پتروشیمی کارون در شهرستان ماهشهر، در نزدیکی اهواز زخمی شدند

انفجار کارخانه پتروشیمی ماهشهر

در ۱۲ ژوئیه سال ۲۰۲۰، انفجاری در کارخانه پتروشیمی تندگویان در جنوب غربی ایران رخ داد، مقامات ایرانی گفتند که این انفجار به دلیل هوای گرم رخ داده‌است

انفجار مشهد

در ۱۳ ژوئیه سال ۲۰۲۰، یک انفجار در یک مجتمع صنعتی در نزدیکی شمال شرقی شهر مشهد رخ داد. رسانه‌های دولتی ایران اعلام کردند که این انفجار هنگامی رخ داد که یک مخزن ذخیره میعانات گازی منفجر شد

انفجار در پالایشگاه تهران

14 خرداد 1399 به علت نشت بنزین آتش گرفت و یک نفر فوت کرد

به طور کلی تجهیزات آتش نشانی به پنج دسته بندی کلی زیر تقسیم می شوند:

• اطفاء حریق

• اعلام حریق

• تجهیزات ایمنی برای مخازن تحت فشار

• تجهیزات فنی ایمنی

• تجهیزات پیشگیری از حریق

هر یک از دسته بندی ها دارای زیردسته بندی های متنوعی هستند. در این بخش سعی داریم با معرفی دقیق و فنی با نمایش عکس های مناسب هر یک از دسته بندی ها و زیر دسته بندی های مذکور، خواننده را با تجهیزات آتش نشانی آشنا کنیم.

سیستم اطفا حریق:

جهت توزیع آب از Valve های پروانه ای و دروازه ای در مکانهای مشخص استفاده می شود. تجهیزات آتش نشانی که بر حسب نیاز در واحد های مختلف روی شبکه آب آتش نشانی قرار می گیرند عبارتند از :

Hydrant:

سیستم Hydrant که به صورت منشعب بر روی خطوط آب آتش نشانی وجود دارد و معمولا به همراه یک جعبه به نام Hose Box است که هم برای پر کردن مخزن ماشینهای آتش نشانی و هم در مواقعی که آب در واحد برای مصارفی چون وقوع حریق و شست شو و … مورد استفاده قرار می گیرند و نیز می توان همزمان به آن 3 شیلنگ آتش نشانی وصل نمود و برای اطفاء حریق احتمالی از هر 3 بهره برد.

Hose Box:

جعبه ای به نام Hose Box که داخل آن شیلنگ آتش نشانی و نازل آب و فوم و ظروف نگهداری فوم و واشرهای مربوط به Hydrants درون این جعبه ها قرار دارد

Monitor:

سیستم Monitor که در اطراف همه واحدها بر حسب مورد نیاز نصب می شوند برای مواقعی که اپراتور نیز بتواند تا رسیدن واحدهای آتش نشانی تا حدی از گسترش حریق جلوگیری می کند وCondensate کنترل نماید .در واحدهایی که میعانات گازی جریان دارد مانند واحدStabilizationدر کنار همه Monitor ها Foam قرار دارد تا در مواقع لزوم استفاده می گردد

                                                                            

POST INDICATE VALVA:

PIV ها که بر روی شبکه و خطوط آب آتش نشانی وجود دارد و جهت توزیع آب آتشنشانی در نواحی مورد استفاده قرار می گیرند PIV ها از جمله Valve های دروازه ای هستند و دارای نشانگر میزان باز بودن Valve می باشند PIV ها جهت ایزوله کردن بخشی از شبکه آب آتشنشانی مورد استفاده قرار میگیرند و در صورت بستن آنها هنگام تعمیرات یا شکستن خطوط آب آتش نشانی( بتوان از بقیه شبکه ) استفاده نمود  .

                                                                                                                                                                                     

DRY POWDER EXTINGUISHERS:

سیستم کپسول های خاموش کننده پودر وگاز نیتروژن که در اندازه های 12 و 50 کیلویی که معمول درون واحدهای پروسسی ونزدیک تجهیزات جهت خاموش کردن آتشهای کوچک قرار می گیرند

                                                                                                                                             

CO2 EXTINGUISHERS:

کپسول های خاموش کننده حاوی گاز دی اکسید کربن CO2 که در اندازه های 12و 50 کیلویی که معمول درون Sub Stationها وخارج از آنها یعنی مجاور  Transformer Roomsاطراف پمپها و کمپرسورها قرار می گیرند

                                                                                                                                     

DELUGE SYSTEM:

سیستم Fire Ring که به صورت اتوماتیک عمل می کنند و آب را به برج و یا درام و … می رسانند

 

Deluge System:

به این طریق عمل می کنند که در آنها به موازی Line آب یک Line هوا نیز نصب کرده اند و فشار این داخل Bar 7.5 Line است و در روی آن حباب های مخصوصی بنام Fusible

Plugs وجود دارد که به محض آنکه حرارت به آنها برسد شکسته شده و فشار هوای داخل Lineمتصل به سیستم Deluge را آزاد کرده و با افت فشار خط وبا ارسال پیام

(Pressure Switch Low) PSLاین سیستم عمل کرده و Valve آب را باز می کند

               

Deluge System:

از انواع Fusible Plug با توجه به درجه حرارت مورد نیاز جهت عمل کردن می توان به نوع سربی که با ذوب شدن، شیشه ای با شکستن و جنس لینک دار حساس به حرارت که با آزاد شدن Pip Cap سبب بر قراری جریان می شود. نوع ساختمانی Sprinkler فاقد خط هوا می باشد

آب با فشار و بار دقیقا به همان محل از Equipment Deluge Spray Tube  پاشیده می شود و در ضمن این عمل یک سیگنال توسط PSH یا همانPressure Switch High به اتاق کنترل می فرستد مبنی بر اینکه کدام سیستم عمل کرده است و همچنین موجب Shut Down نیز خواهد شد

                                                     

هنگام فعال شدن Deluge و اسپری شدن آب به تجهیز و قسمت مورد نظر زنگ مربوط سیستم فعال می گردد و اپرا تور و یا دیگر افراد را به صورت شنیداری از فعال شدن سیستم آگاه می سازد سیستم را می توان از طریق اطاق کنترل و توسط Hand Switch و ارسال پیام به Solenoid valveفعال نمود

سیستم Deluge را می توان از راههای دیگری نیز فعال نمود یکی از آنها توسط MR | (Manual Release) که معمولا خارج از واحدها که با شکستن شیشه و فشار دادن دکمه مربوط آن فعال می شود و در مواقعی که Solenoid valve عمل نمی کند به صورت دستی وبا گرداندن دستگیره شیر می توان سیستم را در مواقع اضطراری فعال نمود

                                                                                                               

 

دیگری با باز کردن دستگیره اضطراری خط انحرافی (By-Pass ) است که به صورت دستی فعال میشود همچنین میتوان با باز کردن Valve های دروازه ای انتهایی خطوط بدون دخالت Deluge System نسبت به اسپری کردن آب توسط خطوط Deluge اقدام نمود

AUTOMATIC DRY CHEMICAL EXTINGUISHING SYSTEM N2 Line:

یکی از سیستمهای اطفای حریق تانک های   LPGسیستم اتوماتیک تزریق پودرDRY CHEMICAL خشک و گاز یا EXTINGUISHING SYSTEM است این سیستم دارای چهار کپسول 50

کیلویی نیتروژن و دو مخزن پودر خشک250 کیلویی میباشد دو کپسول نیتروژن کهN2 Fire Detector CylinderFusible نامیده می شوند و به دوPlug در قسمت انتهایی و خروجیPSVهای تانک منتهی می شوند

Fusible Plug ها به محض آنکه حرارت به آنها برسد شکسته شده و فشارنیتروژن داخل Lineمتصل به سیستم را آزاد کرده و با افت فشار خط وبا ارسال پیکام PSL این سیستم عمل کرده و پودر و گاز را به خروجی PSV ها تزریق می کند

                                                                                                                                     

یکی دیگر از سیستمهای اطفای حریق تانک های LPG سیستمDeluge است این سیستمFlame مجهز به چند دستگاه (Detector( FD  است که درصورت اعلام حریق توسط آشکار ساز باعث فعال شدن و اسپری شدن آب می شود

در مخازن سقف شناور فاصله ای ما بین سقف و مواد شیمیایی نیست و سقف خود مانع تبخیر مواد نفتی می گردد . ولی در حد فاصل ما بین سقف و بدنه ممکن است مقداری از موادنشت کند و مخلوط گاز آن و هوا مشتعل شده و آتش از همان حد فاصل سقف و بدنه نفوذ نماید چنین آتشی را با کف می توان خاموش نمود . با توجه به اینکه مخازن میعانات گازیFoam موجود در پالیشگاه از نوع سقف شناورند . جهت اطفاء حریق آنها سیستمی به نامStation تعبیه شده است

Deluge:

برای اطفای حریق مخازن سقف شناور از سیستم Deluge نیز استفاده شده است این سیستم از دو Line که دور تا دور تانک قرار می گیرد تشکیل می شود. یکی ازLineها حامل آب می باشد که در صورت ایجاد حریق آب که وسیله نازل ها ی که به لوله های حاوی آب اتصال دارند به صورت قطرات ریز به جداره تانک پاشیده می شود این عمل برای خنک نگهداشتن جداره بیرونی تانک می باشد

                                   

Foam ejector:

Line دیگربه Foam Chamber منتهی می شود که در صورت نیاز به جداره داخلی مخزن جداره تیوپی )پلاستیکی( که سطح داخلی جداره فلزی است که بعد ازتولید فوم توسط Fire Truck به داخل تانک سرازیر می گردد

Rimseal Foam System

این سیستم متشکل از 6 سیلندر فوم از نوع AFFF که هر کدام به ظرفیت 200 لیتر می باشد و هر سیلندر دارای یک کپسول حاوی گاز نیتروژن با فشار 25 بار می باشد که در کنار آن نصب شده است و این سیستم دارای یک سری لوله با قطر 6 میلی متر و از جنس ترموپلاستیک که حاوی گاز نیتروژن است این لوله ها در کنار پلاستیک آب بندی قسمت فوقانی سقف قرار گرفته اند و هر کدام به یکی از 6 مخزن فوم که بر روی مخازن گاز مایع قرار دارا متصل شده است

AUTOMATIC CO 2 EXTINGUISHING SYSTEM

سیستم خاموش کنندهاتوماتیک co2 که جهت توربین ها و کمپرسور های گاز صادراتی مورد استفاده قرار می گیرند و از تعدادی کپسول خاموش کننده 50 کیلویی CO2 تشکیل شده که به صورت سری به هم متصل هستند و درون یک Container قرار دارند هر توربین و کمپرسور دارای یک Container مجزا می باشد

سیستم خاموش کننده اتوماتیک CO2 به این صورت عمل می کند که داخل کابین کمپرسور و توربین مجهز به ( Flame Detector ( FD است که در صورتمشاهده هرگونه شعله سیگنال ارسال می کند و باعث فعال شدن آلارم می شود

بعد از گذشت 15 ثانیه (البته بسته به تنظیم شدن زمان سیستم) از آلارم Solenoid Valve مربوط به کپسولهای CO2 عمل کرده و از طریق Line ها و نازل های مربوط به آن نسبت به تزریق گاز CO2 اقدام می نماید از دیگر راههای فعال کردن سیستم به صورت دستی و چرخاندن دستگیره مربوطه است همچنین میتوان توسط (MR (Manual Release با شکستن شیشه و کشیدن دستگیره جریان CO2 را برقرار نمود

نکته مهم در هنگام فعال شدن سیستم این است که هیچکس حق ورود (بدون) دستگاه تنفسی SCBA) به داخل کابین کمپرسور و توربین را ندارد زیرا تزریق co2 باعث کاهش شدید اکسیژن و در صورت ورود شخصی به داخل کابین باعث بیهوشی آنی وی می گردد همچنین قبل از فعال کردن سیستم به صورت دستی از خالی بودن کابین اطمینان حاصل کنید

 آشکار سازها:

آشکار سازها وسایلی هستند که در بین دستگاههای صنعتی نصب شده و بر حسب نوع آن وقوع آتش سوزی یا نشت گاز را اعلام می دارند و همه آنها به اتاق کنترل متصل می باشند این وسایل اگر آتش سوزی رخ دهد و یا نشت گاز )سمی یا قابل اشتعال( داشته باشیم حس کرده و در اولین آلارم خود آژیر را به صدا در می آورند و در آلارم دوم Action می دهند.

                                                                                 

Infrared gas detector(irgd):

این آشکار ساز گازهای قابل اشتعال را تشخیص می دهد. بدین صورت که فرستنده ] دستگاه نور مادون قرمز را فرستاده و اگر گازی در محیط وجود نداشته باشد گیرنده) دستگاه همه نور ارسالی را دریافت میکند ولى اگر گاز قابل اشتعال (از قبیل متان ، اتان و …) وارد سنسور شود دیگر گیرنده همه نوری را که فرستنده می فرستد نمی گیرد و سنسور خروجی خواهد داشت. آلارم اول این آشکار ساز %20 و آلارم دوم %50 است. در صورت ارسال پیام توسط دستگاه در Panel واقع در COR چراغ آبی چشمک زن در Fire Zone مربوط روشن می شود

Toxic  gas detector (tgd):

این آشکار ساز برای گازهای سمی به کار می رود. که آلارم اول آن PPM 10 و آلارم دوم 30PPM است و در ارتفاع کم نسبت به سطح زمین نصب می شوند. زیرا گازهای سمی از قبیل H2S دارای چگالی بیشتر از هوا می باشند و در سطح های پایین قرار می گیرند. فعال شدن این آشار سازها موجب Shut Down واحد نمی شود

                                                                                                                                                                     

Heat detector (hd):

این نوع آشکار سازها که در اطاقها و ساختمان ها قرار دارند و حساس  به حرارت می باشند .

 

Catalytic gas detector (cgd):

از انواع دیگر آشکار ساز که در سقف و در ارتفاع 3 متری اتاق باطری سیستم UPS قرار دارند و به مقدار هیدروژن حساس  می باشد

 

Smoke detector:

این آشکار سازها که فقط در مکانهای سر بسته مانند اتاقها و ITR یا SS ها مورد استفاده قرار می گیرد بوسیله دود یا گازهای ناشی از احتراق فعال می شوند. اگر در مکانی 2 عدد از اینFire Zone شکار سازها فعال شودShut Down را فعال کرده و موجب می شود . این سیگنال به واحد آتش نشانی و اتاق کنترل فرستاده می شود .

 

Combustible gas detector (gd):

این آشکار ساز که در ارتفاع 3 متری از سطح زمین یا بالای درام ها  نصب شده اند حساس  به بوی گاز CH4 طبیعی و هیدروکربن بویژه هستند اگر در هر یک از واحدها 2عدد از این آشار سازها فعال شود Fire Zone را فعال کرده و موجب Shut Down واحد می شود . بدیهی است در این صورت واحدهای Down Stream نیز Shut Down داده خواهد شد .

 

Flame detector (fd):

این نوع آشکار سازها نسبت به اشعه مادون قرمز و یا ماورا بنفش حساسیت دارند که امواج اشعه نوری و شعله باعث فعال شدن آشکارساز می شود. این آشکار سازها به نور فلاش دوربین و نور شدید چراغ قوه نیز حساس  می باشند

Manual call point (mp . mac. Mcp):

Sub Station ها اطراف MACها و واحد ها وجود دارند  که شخص با دیدن آتش شیشه یکی از آنها را می شکنند و با این عمل کلید زمانی Close را باز می کند و آلارم را به صدا در می آورد. همه MAC های یک قسمت با هم سری می باشند و عمل کردن یکی از آنها کفایت میکند. در بعضی جاها مثل GTC ها با عمل کردن MAC کپسول CO2 نیز فعال می شود.

Early warning smoke detector:

نوع دیگر از آشار سازهای دود است که از کابین ها و سقف و کف  ITRلوله کشی شده و این لوله هابه EWSD می آیند که با یک Fan هوا را می مکد و اگر دود را حس کند در حالت ضعیف آلارم اول و با بیشتر شدن دود آلارم دوم و در حالت قوی تر EWSD عمل می کند و کپسول CO2 را فعالمی کند. ما می توانیم EWSD را ایزوله کرده که اگر دود در محیط باشد فعال نشود

 

Co2 trailer:

هنگامی که EWSD عمل می کند میبایست تریلر مخصوص حمل کپسول های CO2 راEWSD توسط خودروی کشنده به محلی که فعال شده به عنوان مثال Sub Station ها

منتقل نمود و با وصل نمودن اتصالات مربوط در محل اتصال خارج از ساختمان سیستم راجهت محار کردن آتش فعال نمود. اگر سیستم به صورت ثابت خارج از محوطه ساختمان یا

تجهیز نصب شده باشد دیگر نیازی به تریلر نیست اما خطر خفگی با گاز CO2 وجود داردبنابراین که محض شنیدن آژیر می بایست ساختمان را ترک نمود.

                                                                                                                                           

Heat and smoke detector:

این آشکار سازها که در مکانهای سر بسته مانند اتاقها و ساختمان ها  مورد استفاده قرار می گیرد بوسیله دود یا حرارت ناشی از احتراق فعال می شوند. اگر در مکانی 2 عدد از این Fire Zone آشکار سازها فعال شودرا فعال کرده این سیگنال به واحد آتش نشانی و اتاق کنترل فرستاده می شود .

Beam gas detector:

این آشکار ساز گازهای قابل اشتعال را تشخیص می دهد و نوعی IRGD می باشد. بدین صورت که فرستنده Transmitter نور مادون قرمز را فرستاده و اگر گازی وجود نداشته باشد گیرنده Receiver بطور کامل آن را می گیرد. ولی اگر گاز قابل اشتعال )از قبیل متان ، اتان و ..(وارد سنسور شود دیگر گیرنده همه نوری را که فرستنده می فرستد نمی گیرد وآلارم فعال می شود

Red flash beacon:

چراغ های قرمز چشمک زن واقع در واحدها که توام با آژیر پیوسته و نشانگر وجود گاز سمی در واحد می باشد.

yellow flash beacon:

چراغ های زرد چشمک زن واقع در واحدها که توام با آژیر مقطع و نشانگر وجود گاز قابل اشتعال و انفجار در واحد می باشد.

horn:

بلندگوی اعلام صوتی نشتی گاز که دارای 2وضعیت آژیر ممتد و مقطع جهت اعلام وجود گاز سمی یا قابل انفجار در محیط است.

General alarm sounder:

بلندگو های اعلام صوتی که به صورت آژیر ممتد جهت اعلام خطر و تخلیه اضطراری واحد می باشد.

Electrical isolation system:

این سیستم به این صورت عمل می کند که اگر Gas Detector وجود گاز را حک  کرد HVAC وUPS ایزوله می شود. به این دلیل HVAC را ایزوله می کنیم تا گاز به قسمتهای دیگر نرود و UPS نیز به دلیل جلوگیری از جرقه زدن و آتش سوزی از مدار خارج می شود. البته تجهیزات الکتریکی از قبیل پمپ ها و موتور های Zone مربوط نیز Trip می خورند.

                                                                   

سیستم های ازاد کننده:

کمپرسورها و دیگ های بخار ،توربین ها ، ظروف ولوله ها وسایر تاسیسات تحت فشارکه محتوای گاز یا مایعات هستند اغلب شرایط کارشان طوری است که با فشار بالا رونده ولی کنترل شده مواجه می باشند . بعضی اوقات ممکن است که دستگا ه های کنترل کنندهخراب و وظیفه خود را درست انجام ندهند و باعث بالا رفتن بیش از حد مجاز فشار

دستگاه ها گردند در این صورت امکان صدمه دیدن ،ترکیدن و در نتیجه وارد آوردن خسارت جانی و مالی فراوان می باشد .

 

برای جلوگیری از این گونه حوادث علاوه بر دستگاه های کنترل کننده وسیله دیگری بنام شیر ایمنی روی دستگاه ها ی تحت فشار نصب می نمایند . که در صورت بالا رفتن از حد مجاز فشار بطور خودکار باز و با خارج کردن مداری از محتوای دستگاه فشار آن را تا حد مجاز پایین می آورند. از جمله وسایل حفاظتی که می توان در این مورد نام

برد Rupture Disk – TSV – PSV می باشد.

شیرهایی که روی منابع ظروف و دستگاه های محتوی گاز نصب می شوند و بنام Valve نامیده می شوند همچنین در این شیرها به محض اینکه فشار عملکردی به فشار

تنظیمی (set point) برسد سریعا عمل می کند وتا هنگامیکه فشار عملکردی به پا یین تر ازفشار تنظیمی نرسد این شیر باز خواهد ماند.Relief Valve شیرهایی که روی منابع و دستگا ه های محتوی مایع نصب می شوند بنام نامیده می شوند. ها معمول بصورت مداوم در حالت    overpressure  عمل می کنند تا فشار سیستم را درحد نرمال تنظیم کنند.عمل کردن این ولوها هیچگاه بصورت Pop-action)عمل کردن ضربه ای( نمی باشدSafety شیرهایی که بر روی منابع و دستگاه های محتوی گاز و مایع نصب می شوند و بنام Relief Valve نامیده می شوند.

صفحات پاره شونده:

هنگامیکه فشار سیال تا نقطه فشار درج شده روی صفحه یا Set Point بالابرود این صفحه پاره می شود تا فشار را به بیرون از مخزن و اتمسفر ایمن آزاد نماید.

                                                                                                                                     

شیرهای اطمینان فشارشکن:

هنگامیکه فشار ورودی سیال تا نقطه فشار تنظیمی Set Point بال برود این ولو به تدریج باز شده و فشار را بالانس  می نماید

شیرهای ایمنی حرارتی

این شیرها بر اساس  انبساط حرارتی یا Thermal Expansion مایعات کار Safety Relief می کنند و سبب تخلیه میزان جریان کمتری نسبت بهValve هستند. به عنوان مثال خطوط لوله محتوی مایعات که توسط نور خورشید حرارت می بینند مجهز به این شیر می باشند

سیستم هشدار دهنده گاز و آتش سه وظیفه مهم را که بصورت اتوماتیک انجام می دهد که عبارتند از :

– آشکار سازی و اعلام خطر در صورت وجود آتش و یا نشت گازهای سمی یا قابل اشتعال در قسمتهای مختلف به منظور حفاظت نفرات , محیط و دستگاه ها

– کنترل مدارا ها و حلقه های کنترلی مربوطه از قبیل کلیدهای اعلام خطر و شیرهای کنترل مربوطه موسوم به Deluge Valve , سیستم های تهویه مطبوع و سایر تجهیزات .

– Shut Down Valve  کنترل و نظارت بر شبکه آب آتش نشانی شامل پمپ های آب و شبکه اصلی توزیع آب

                                                                                                                                                                 

سیستم هشدار  دهنده گاز آتش:

پس  موقعی که گاز یا آتشی در پالیشگاه شناسایی می شود سیستم به طور اتوماتیک اول آلارمه های مربوطه را فعال کرده و تجهیزات مورد نیاز در جهت مهار کردن آن را فعال می کند مانند استارت کردن پمپ ها آتش نشانی و آزاد کردن سیستمهای خاموش کننده و خاموش کردن و متوقف کردن تجهیزات و وسایل روشن سایت

شایان ذکر است که در سیستم گاز و آتش کل پالیشگاه به 45 قسمت مجزا تقسیم شده که اصطلاحا به آن Fire Zone گفته می شود و این قسمتها به صورت جداگانه قطعات و تجهیزات و محیط اطراف خود را کنترل می کنند . یعنی اگر در Fire Zone 29 آتش یا گازی شناسایی شکود فقط سیستم آتشنشانی این قسمت فعال می شود.

                                     

سیستم متوقف کننده در شرایط اضطراری وظایف این سیستم عبارتند از :

– تشخیص کارکرد غیرنرمال تجهیزات پالیشگاه و سیستم که موجب عمل کردن و

ایزوله شدن واحدهای پروس  می گردد.

– واحدهای HVAC و آب و برق و بخار را متوقف می کند .

– منابع برق را ایزوله می کند .

– اگر اپراتور بخواهد گاز قسمتی از واحد را تخلیه می نماید .

شیر بسته شونده:

معمول آن را در ورودی پالیشگاه، واحد ها و تجهیزات نصب می کنند. هر زمان که فشارخطوط لوله واقع در سایت در شرایط شات داون کلی بود و یا در آن زمان که واحد یا بخشی

از فرآیند دچار شرایط نا ایمن و فشار بیش از حد شود وارد عمل می شوند.SDV برای جداسازی خطوط و تجهیزات بال دست از پایین دست مورد استفاده قرار می گیرد.

شیر باز شونده:

هنگامیه پالایشگاه فلرینگ ناگهانی داشته باشد و یا زمانی که فشار نا خواسته به تجهیزات وارد شوند برای جلوگیری از هرگونکه آسیب رسیدن به تجهیزات و خطوط

BDV .لوله  این ولوها وارد عمل شده و فشکار را به مشعل پالیشگاه منتقل می کندجهت فلرینگ و تخلیه فشار مورد استفاده قرار می گیرد.

Shut down valve:

طرز عملکرد هر دو شیر به یک صورت می باشد و قسمت فعال کننده آنها یا همان Actuator به سکه صورت زیر تولید می گردد:Pneumatic cylinder سیستم نیومکانیکی )گاهی اوقات به عنوان سیلندر هوا نیز شناخته می شود( دستگاه های مکانیکی که با استفاده از قدرت فشرده  شدن گاز تولید یک نیروی خطی رفت و برگشتی می کند مانند پیستونهای هوا Hydraulic cylinder استوانه های هیدرولیک )موتور هیکدرولیکی خطی نیز نامیده می شود( فنی که انتقال و تبدیل نیرو را توسط مایعات انجام دهد هیدرولیک نامیده میشود. مانند جکهای روغنیElectro-hydraulic actuator که هم از نیروی هیدرولیکی و هم الکتریکی برای حرکات رفت و برگشت پیستونها مورد استفاده قرار می گیرد

 

                                                                                      

سطوح و طبقه بندی های مختلف Shut Down عبارتند از :

الف) ESD1 با تحریک شدن این سطح , ESD Level 1 , نواحی Fire Zone ایزوله می شوند

ب) SD2 با تحریک شدن این سطح , Shut Down Level 2 , واحدهای مختلف از هم ایزوله می شوند

ج)SD3 با تحریک شدن این سطح , Shut Down Level 3 خود تجهیزات و وسایل ایزوله می شوند

High integrity pressure protection system:

در این سیستم وقتی که فشار در خط اصلی بالا رود و یا تفاوت فشار فاحش بین خط لوله دریایی و خط گاز ترش ورودی به پالیشگاه مشاهده نماید , باعث تخلیه فشار مازاد به

Flare و جلوگیری از هر گونه شرایط نا ایمن در پالیشگاه می کند . در این پالیشگاه از سیستم HIPPS استفاده شده که در ورودی پالایشگاه است.

 

مناطق خطر:

به منظور اطلاع از محل دقیق و کنترل بهتر آتش یا نشتی گاز احتمالی تمامی مناطق پالیشگاه به نواحی موسوم به Fire Zone تقسیم شده اند . انتخاب نواحی فوق بصورتی است که در صورت نشت گاز و یا بروز آتش و یا انفجار در یک ناحیه , خطر به مناطق دیگر سرایت نکند . این مناطق خطر معمولا براساس  محیط به زون های مختلف مثلا Zone 1 , Zone 11 و Zone2 و… مشخص می شوند .

 

کل پالایشگاه از نظر میزان خطر وجود اتمسفر قابل انفجار به سه زون کلی تقسیم بندیمی شود. Zone 0 منطقه ای است که اتمسفر قابل اشتعال به صورت متوالی یا برای مدت زمان زیادی وجود دارد . Zone 1 منطقه ای است که احتمال وجود اتمسفر قابل اشتعال وجود دارد و Zone 2 نیز منطقه ای است که احتمال وجود اتمسفر قابل اشتعال وجود ندارد ویا اگروجود داشته باشد نیز برای مدت زمان اندکی می باشد .

نتیجه گیری:

برای جلوگیری از حریق در صنایع نفت وگاز که پر ریسک ترین صنایع  می باشند تمامی تجهیزات فوق در کنار هم  باید  طراحی و نصب گردند زیرا هر کدام مکمل سیستم ایمنی و آتشنشانی هستند که اگر جزیی مختل شود نتیجه دلخواه را نمی دهد پس با ارزیابی ریسک و الویت بندی ریسک ها و طراحی اقدامات کنترلی پیشگیرانه و سپس برای اجرای آن باید اقدام شود  برای این امر هر صنعت ملزم به خدمت گرفتن مهندسین ایمنی و بهداشت می باشد تا با مشاوره ی صحیح و پیاده سازی سیستم های کنترل مهندسی و بعد از آن پایش و بهبود مستمر آن صنعت را در این امر مهم  یاری کنند.

خدمات گروه بارانا تجهیز هوشمند در زمینه نفت و گاز

گروه بارانا تجهیز هوشمند با دارا بودن مهندسین مجرب در زمینه نفت و گاز خدمات زیر را دارا می باشد .

1. طراحی و تامین اجرای سیستم های اطفا حریق در سکوهای نفتی و فراساحلی
2. طراحی و پوشش حفاظتی بر روی کابل ها و کانال های برق و اجرای فایر استاپ FIRESTOP , و فلوماستیک(Flo Mastic) بر اساس استاندارد های بین المللی
3. طراحی و تامین اجرای سیستم های اطفا حریق مخازن و ذخیره ساز سوخت ریم سل( RIM SEAL)
4. تامین خودروهای امداد و نجات و صنایع نفت و گاز و فوماتیک ( FOMATIC )
5. تامین کپسول های اطفا حریق مارین تایپ( MARINE TYPE )
6. تامین کشتی آتش خوار
7. تامین کلیه سیستم های تنفسی (breathing apparatus ) ویژه امداد و نجات و فرار
8. تامین و ساخت پمپ های آتش نشانی با طراحی خاص صنایع نفت و گاز
9. تامین تجهیزات روشنایی و سنسورهای گاز طبق زون طراحی( ZONE 1-2-3-…)
10. تامین تجهیزات هشدار دهنده و اخباری از برند اورلوکس (EVERLUX )و ری اکشن (REACTION) و فایرکو (FIRECO) و بوول (BULL ) و سی اس جی (CSJ) و ای اس پی ( ESP )
11. تامین درب و شیشه و پرده های مقاوم در برابر آتش

با تشکر از زحمات جناب اقای مهندس داود رستاد