کمک های اولیه
تعریف:
کمکهای نخستین یا اولیه عبارتست کمکهای مناسب فوری و موقتی که برای مصدوم حادثه دیده انجام میگیرد. این کمکها قبل از اینکه اقدامات تشخیص درمانی پزشکی صورت بگیرد باید انجام شود.
یک سری اعمال و مراقبتهایی که در هنگام وقوع حوادث برای جلوگیری از مرگ و میر و یا کم کردن درد و رنج و یا پیشگیری از صدمات بعدی قبل از رسیدن پزشک یا انتقال مصدوم به مراکز درمانی صورت می گیرد.
هدف از کمک های اولیه :
نجات جان مصدوم
جلوگیری از وخیم شدن حال مصدوم
بالا بردن احتمال بهبودی مصدوم
خصوصیات امداد گر :
خونسردی
نکته سنجی
مهارت
ابتکار
سرعت عمل
قاطعیت
تریاژ(Triage) :
تریاژ عبارتست از فرایندی که طی آن مجروحان و حادثه دیدگان در گروههایی به حسب شدت و درجه نیازشان برای اقدامات تشخیصی درمانی دستهبندی و الویت بندی میشوند.
انجام تریاژ به محض ورود به محل حادثه باید صورت گیردو بیماران معمولاً بوسیله روبانها یا چسبهای رنگی قرمز، زرد، سبز، سیاه شخص میشوند.
دسته بندی تریاژ شناخته شده جهانی براساس بصورت زیر است :
رنگ |
گروه |
مدت زمان |
میزان اولویت |
قرمز |
مراقبت فوری و انتقال ضروری است |
چند دقیقه |
اولویت 1 |
زرد |
مراقبت اورژانسی تاخیری و انتقال |
نیم ساعت تا 6 ساعت |
اولویت 2 |
سبز |
آسیبهای خفیف وبیماران سرپایی |
بیش از 6 ساعت |
اولویت3 |
سیاه |
آسیبهای منجر به مرگ وکشنده |
اولویت 4 |
علائم:
ایست تنفسی، ایست قلبی، خونریزی شدید یا جراحات باز قفسه سینه و شکم
سوختگی ، شکستگی و آسیب ستون فقرات
آسیبهای جزیی مثل زخم های کوچک
زخم های مهلک و سوختگی های شدید.
اولویت درمان:
بگونه ای که ضمن معاینه مصدوم ابتدا راهای هوایی ،تنفسی و ضربان قلب و سپس معاینه سرو گردن – اندام بلند و نقاط خونریزی دهنده مورد بررسی قرار می گیرد.
کلی چک نمودن مصدوم:
1کنترل راه هوایی
2چنانچه پس از معاینه متوجه عدم تنفس مصدوم شدیم اقدام به تنفس مصنوعی می نماییم
3کنترل ضربان قلب و در صورت عدم حضور ضربان اقدام به انجام ماساژ قلبی می نماییم
4جلوگیری از اندامهیی که در حال خونریزی می باشند
5جلوگیری از شوک و یا درمان شوک
6مراقبت از زخم و بی حرکت کردن ادام شکستگی ها
ارزیابی اولیه :
1-هوشیاری مصدوم symptom
به عبارتی زنده بودن یا نبودن شخص (ضربان قلب و تنفس مورد بررسی قرار می گیرد)
نبض :
حرکت موجی شکل خون درون شریان سرخرگ را نبض گویند
شریان نبض (pulse rate)
رادیال / نبض مچ :انتهای شصت و روی مچ
کاروتید / نبض گردن : کنار تراشه نای
برکیال / نبض ارنج کنار عظله جلو بازو و غوزک استخوان
چک A B C:
Air way :
راه هوایی (سرو گردن به سمت عقب داده می شود)
Breathing :
تنفس (صورت و گوش به سمت دهان و بینی مصدوم و دید به سمت قفسه سینه)
Circulation :
گردش خون ( ضربان نبض برایمان دارای اهمیت می باشد)
ارزیابی ثانویه :
علائم حیاتی vital sign
علائم حیاتی مصدوم بصورت تخصصی مورد بررسی قرار می گیرد :
Pulse rate یا (P.R)
ضربان قلب
بزرگسالان 60-90
نوزادان 140-180
Blood pressure ( B.P)
فشار خون
فشار بالا(حداکثر- سیستول – MAX)فشار انقباض قلب
فشار پایین( حداقل – دیاستول – MIN )شل شدن قلب
بزرگسالان 120/80
نوزادان 140/90